چرا اکثر (تمامی) ائمه و پیامبران ـ علیهم السّلام ـ از شبه جزیره عربستان آمده اند؟

پرسش:
چرا اکثر (تمامی) ائمه و پیامبران ـ علیهم السّلام ـ از شبه جزیره عربستان آمده اند؟
پاسخ:
خداوند برای هدایت نوع بشر و رساندن انسانها به کمال مطلوب و سعادت جاویدان، پیامبران و رسولانی فرستاده است. چه اینکه اگر نمی فرستاد هدف آفرینش بشر حاصل نمی شد. همه انبیاء الهی یک هدف را تعقیب می کردند و آن سعادت انسانها از طریق ایمان به خدا و روز رستاخیز و تعلیم و تربیت صحیح دینی و تقویت اصول اخلاقی در جوامع بشری بوده است.
مسلمانان بر مبنای برخی روایات به 124000 پیامبر عقیده دارند که نام حتی 124 نفر از ایشان در دست نیست و تعداد 313 نفر از پیامبران صاحب کتاب بوده اند.(1) و 5 تن از ایشان که پیامبر اولوالعزم نامیده می شوند صاحب شریعت بودند.(2) و سایر پیامبران شریعت این 5 نفر را بین مردم تبلیغ می کردند. و شریعت حضرت محمد _صلی الله علیه و آله_ جهانی بوده(3) و فقط نام 25 یا 26 نفر از پیامبران در قرآن کریم آمده است و همچنین تاریخ گذشتة بشری بر خلاف پادشاهان و حکام چندان توجهی به تاریخ انبیاء نکرده و لذا اطلاعات امروز بشر از انبیاء خیلی محدود است.(4)
اما در مورد آنچه که در سؤال آمده باید گفت:
شبه جزیره عربستان شامل منطقه ای است که جغرافی دانان محدودة آن را از غرب تا دریای سرخ و از شمال تا مرز شام و از طرف شرق به حدود کوفه تا بصره و دریای فارس و از جنوب به اقیانوس هند محدود می کنند.(5) یعنی شامل چند کشور عربی حوزه خلیج فارس در زمان حاضر می شود و با این حساب نمی توان ادعا کرد که تمام پیامبران و ائمه از شبه جزیره عربستان باشند چرا که به تصریح خود قرآن خداوند برای هر قومی پیامبری و رسولی فرستاده است. آنجا که می فرماید: و برای هر امتی رسولی است که هر گاه رسول آنها آمد و حجّت تمام شد حکم به عدل شود و بر هیچکس ستم نخواهد شد.(6) پس برای هر امتی از امتها در هر جای کره زمین که بوده اند رسولی از طرف خداوند آمده و حامل رسالت و پیامهای خدای تعالی به سوی آنها بوده اند. و مأمور بوده اند که آن پیامها را به مردم ابلاغ نماید و اگر این چنین نبود با عدالت خداوند سازگار نبود.
در اینجا به عنوان نمونه به برخی از پیامبران که در میان اقوام و سرزمینهای مختلف به رسالت مبعوث شده اند که خارج از جزیرة العرب بوده اشاره می شود.
حضرت لقمان ـ علیه السّلام ـ که بنابر قولی یکی از پیامبران بوده و به لقمان حکیم معروف است از مردمان حبشه بوده و در میان قوم خود به پیامبری رسید. البته پیامبر بودن حضرت لقمان محل مناقشه است و برخی پیامبر بودن او را قبول ندارند و معتقدند که او بین پیامبری و حکمت، حکمت را اختیار کرد ولی برخی معتقدند که او به پیامبری رسیده است. (7)
جرجیس پیامبر که شریعت حضرت عیسی ـ علیه السّلام ـ را دعوت می کرد از مردمان ارمنستان بوده است.(8)
ایوب نبی ـ علیه السّلام ـ از مردمان روم بوده است.(9)
حضرت نوح ـ علیه السّلام ـ که اولین پیامبری است که صاحب شریعت شده از مردمان بین النهرین یعنی عراق امروزی بوده و به پیامبری رسیده و کشتی خود را در محل مسجد کوفه ساخته است.(10)
اگر معتقد به پیامبری زرتشت هم بشویم چنانچه برخی بر این باورند که او پیامبر بوده و او را قدیمیترین پیامبر آریائی دانسته اند و از شرق برخاسته و پیامبر ایرانی است و پیروان زرتشت (مجوس) را از اهل کتاب می شمارند.(11)
حضرت ابراهیم ـ علیه السّلام ـ که شیخ الانبیاء لقب دارد زادگاهش شهر اور در کلده قدیم بوده که با خانواده اش به فلسطین و کنعان سفر کرده و در آنجا به پیامبری مبعوث می شود.(12)
حضرت موسی ـ علیه السّلام ـ در مصر به پیامبری رسید و تعداد کثیری از انبیای بنی اسرائیل همچون حضرت داود و سلیمان و یحیی و ذکریا ـ علیه السّلام ـ و همچنین حضرت عیسی ـ علیه السّلام ـ در فلسطین به پیامبری رسیدند که خارج از شبه جزیره عربستان بوده است.(13)
پس با توجه به مطالب گفته شده می توان به این نتیجه رسید که از میان انبیاء حضرت اسماعیل و حضرت محمدـ صلّی الله علیه و آله ـ تا حدی که تاریخ گواهی می دهد در جزیرة العرب به نبوت رسیده اند. و به تصریح قرآن کریم که می فرماید: برای هر قومی پیامبر و رسولی فرستادیم و همچنین با توجه به اطلاعات محدودی که از برخی پیامبران در دست هست می توان گفت که اکثر پیامبران از خارج شبه جزیرة عربستان بوده و این تصور که اکثر انبیاء از شبه جزیرة عربستان است تصور صحیحی نیست.
اما امامان معصوم چونکه از نسل پیامبر آخرالزمان ـ صلّی الله علیه و آله ـ و اوصیاء آن حضرت برای هدایت عامة بشر می باشد، بالطبع باید از این منطقه باشند. و با توجه به جهانی بودن شریعت محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ امامت ائمة طاهرین نیز جهانی بوده فلذا امامان اختصاص به محل و محدودة خاصی ندارد. و آنان حجت خداوند برای تمام مردم جهان می باشند و در عصر حاضر امام زمان (عج) حجت خدا و امام همة جهانیان است و به هیچ محلی خاص تعلق ندارد.
پی نوشت:
1. توفیقی، حسین، آشنائی با ادیان بزرگ، تهران، انتشارات سمت، چاپ هفتم 1384 ص242.
2. قرآن کریم سوره شوری آیه 13.
3. سوره اعراف آیه 158.
4. اصفهانی، عمادالدین، تاریخ انبیاء، تهران، کتابفروشی اسلام چاپ سوم 1347 ص150.
5. ابوالفداء، تقویم البلدان، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران بنیاد فرهنگ 1349 ص107.
6. یونس آیه 47.
7. اصفهانی پیشین ص660 و ص753. معارف و معاریف، ج 8، ذیل واژة لقمان.
8. اصفهانی پیشین ص660 و ص753.
9. طبری، تاریخ طبری ج1 بیروت موسسه اعلمی چاپ پنجم 1409هـ . ق ص226.
10. جزایری، نعمت ا...، قصص الانبیاء، بیروت موسسه اعلمی چاپ هشتم 1398هـ . ق، ص85.
11. محمد جواد مشکور، خلاصه ادیان، تهران انتشارات شرق، چاپ چهارم ص1369 ص94.
12. همان ص118.
13. همان ص122 و اصفهانی پیشین ص580.