دوران شیرخوارگی فخر کائنات ، امام حسین علیه السلام

مطالب السَّۆول در این باره می نویسد:

امام حسین علیه  السلام در سال چهارم هجرى به دنیا آمد ... عمر ایشان، 56 سال و چند ماه بود. شش سال و چند ماه از این مدّت را با جدّش پیامبر خدا بود و پس از وفات پیامبر صلی الله علیه وآله آمد ، سى سال با پدرش امیر مۆمنان على علیه  السلام زیست و پس از وفات پدرش، ده سال با برادرش امام حسن علیه  السلام بود و پس از وفات برادرش نیز ده سال تا هنگام شهادتش ماند.[1]

ماه ولادت امام حسین (ع)

منابع حدیثى و تاریخى، ماه ولادت امام حسین علیه  السلام را مختلف گزارش کرده ‏اند:

سوم ماه شعبان، پنجم ماه شعبان، آخر ماه ربیع اوّل، سیزدهم ماه رمضان، پنجم ماه جمادى اوّل و پانزدهم ماه جمادى ثانى.

علّامه مجلسى (ره)، با توجه به قراینی از جمله روایت امام صادق علیه  السلام ، سوم ماه شعبان را مشهورتر مى‏داند.[2]

مصباح المتهجّد پس از ذکر دعاى روز سوم شعبان می نویسد: حسین بن على بن سفیان بَزوفَرى مى‏ گوید: شنیدم امام صادق علیه السلام این دعا را در این روز م ى‏خوانْد و فرمود: «این، از دعاهاى روز سوم شعبان، روز تولّد حسین علیه السلام است».[3]

لحظه ولادت امام حسین (ع)

امام زین العابدین علیه السلام می فرماید: اسماء بنت عمیس[4] برایم ... نقل کرد: پس از یک سال، حسین علیه  السلام متولّد شد و پیامبر صلی الله علیه وآله آمد و فرمود: «اى اسماء! پسرم را به من بده».

او را در پارچه سفیدى به ایشان دادم. پیامبر صلی الله علیه وآله آمد در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفت و او را در دامنش نهاد و گریست. از علت گریه پرسیدم. فرمود: «بر این پسرم مى‏گِریم».

گفتم: او الآن متولّد شده است، اى پیامبر خدا!

فرمود: «پس از من، گروه ستمکار، او را مى‏ کُشند. خداوند، شفاعتم را به آنان نرساند!» ؛ سپس فرمود: «اى اسماء! این را به فاطمه مگو، که او را تازه به دنیا آورده است».[5]

نام‏گذارى‏

بر پایه شمارى از روایات، نام‏گذارى امام حسن و امام حسین علیهماالسلام، توسّط پیامبر صلى الله علیه و آله و با وحى الهى صورت گرفت. این نام‏ها، نام فرزندان حضرت هارون (جانشین موسى نبی) است؛ همان «شَبَّر» و «شَبیر» که در زبان عربى، به «حسن» و «حسین» ترجمه مى ‏شوند که این نام تا پیش از این در میان اعراب جاهلى وجود نداشته است.[6]

کنیه امام حسین علیه السلام ، ابوعبد اللّه و کنیه خاصّ او ابوعلى است. القاب آن حضرت ، بسیار است‏ که سیدالشهداء از مشهورترین آنهاست.

شبیه‏ترینِ مردم به پیامبر خدا

محمّد بن ضحّاک بن عثمان حزامى می گوید: پیکر حسین علیه السلام، شبیه پیکر پیامبر صلى الله علیه و آله بود.[7]

 

 

شبیه‏ ترینِ مردم به فاطمه

ابن شهرآشوب به نقل از محمّد بن حنفیّه، از امام حسن علیه السلام می نویسد: حسین بن على علیه السلام، شبیه‏ ترینِ مردم به فاطمه علیهاالسلام است و من، شبیه‏ ترینِ مردم به خدیجه کبرا هستم.[8]

 

امام در دوران شیرخوارگى‏

درباره تغذیه امام حسین علیه السلام در دوران شیرخوارگی اخبار و گزارشهایی وجود دارد که در نگاه اول عجیب و شاید پذیرش آن قدری مشکل باشد که در این بخش به توضیحی دراین باره می پردازیم.

ابتدا باید دانست که احادیث این باب، به چهار دسته تقسیم مى‏شوند:

1. احادیثى که بر تغذیه امام حسین علیه السلام از انگشت ابهام پیامبر صلى الله علیه و آله دلالت دارند. مانند این روایت:

امام صادق علیه السلام فرمود: حسین علیه السلام، نه از فاطمه علیهاالسلام و نه از هیچ زن دیگرى شیر نخورد؛ بلکه او را نزد پیامبر صلى الله علیه و آله مى ‏آوردند و ایشان انگشت شست خود را در دهان او مى‏ گذارد و حسین علیه السلام به اندازه‏اى مى ‏مکید که دو سه روزش را کفایت مى‏ کرد. از این رو، گوشت حسین علیه السلام از گوشت و خون پیامبر رویید.[9]

2. احادیثى که دلالت دارند پیامبر صلى الله علیه و آله، امام حسین علیه السلام را از زبان خود، تغذیه کرده است.

از امام صادق علیه السلام نقل شده است: پیامبر صلى الله علیه و آله هر روز نزد حسین علیه السلام مى ‏آمد و زبانش را در دهان او مى‏ نهاد و حسین علیه السلام آن را مى ‏مکید تا سیر مى‏ شد.[10]

3. حدیثى که مى‏ گوید استفاده امام حسین علیه السلام از انگشت پیامبر صلى الله علیه و آله ، به دلیل خشک شدن شیر مادرش فاطمه علیهاالسلام بوده است.

ابن شهرآشوب می نویسد: فاطمه علیهاالسلام هنگامى که حسین علیه السلام را به دنیا آورد، بیمار شد و شیرش خشک گردید. پیامبر صلى الله علیه و آله زن شیردهى را جستجو کرد؛ امّا نیافت. پس خود نزد حسین علیه السلام مى ‏آمد و انگشت شَستش را در دهان او مى ‏نهاد و حسین علیه السلام آن را مى‏ مکید.[11]

 

4. حدیثى که مى‏ گوید امام حسن و امام حسین علیهماالسلام، در شرایطى که مردم با کمبود آب مواجه بودند، از زبان پیامبر صلى الله علیه و آله سیراب شدند.

ابن شهرآشوب به نقل از ربیع بن خَیثَم می نویسد: مسلمانان، دچار بى ‏آبى شدیدى شدند. فاطمه علیهاالسلام، حسن و حسین علیهماالسلام را نزد پیامبر صلى الله علیه و آله آورد و گفت: اى پیامبر خدا! این دو، کوچک اند و تاب تشنگى ندارند. پیامبر صلى الله علیه و آله ، حسن علیه السلام را فرا خواند و زبانش را در اختیار او نهاد و حسن علیه السلام ، آن را مکید تا سیراب شد. سپس حسین علیه السلام را خواند و زبانش را در اختیار او نهاد و حسین علیه السلام ، آن را مکید تا سیراب شد.[12]

 

با تأمّل در مضمون این احادیث، معلوم مى ‏شود که مدلول آنها، قابل جمع است، بدین سان که اقدام پیامبر صلى الله علیه و آله به دلیل خشک شدن شیر دخترش فاطمه علیهاالسلام بوده و ایشان، گاه با انگشت ابهام خود و گاه با زبان مبارکش، فرزند دلبند خود را تغذیه کرده است. همچنین جدا از این کار، در شرایطى که مسلمانان با مشکل کم ‏آبى مواجه بوده‏ اند، نوادگان خود را از زبان خویش، سیراب نموده است و این گونه معجزات و کرامات، از نظر امکان وقوع، از شخصى مانند خاتم انبیا صلى الله علیه و آله بعید نیست، هر چند از نظر وقوع، به دلیلى قاطِع، نیاز است.

اگر گفته شود: «چرا چنین حادثه مهم و خارق‏العاده ‏اى که طبعا براى نقل آن، انگیزه فراوان است، در منابع تاریخى و حدیثىِ غیر پیروان اهل بیت علیهم السلام نیامده؟»، خواهیم گفت: اوّلًا این جریان، موضوعى خصوصى در خاندان پیامبر صلى الله علیه و آله بوده و تنها اهل بیتِ پیامبر علیهم السلام از آن، خبر داشته‏ اند. ثانیا بسیارى از حوادث صدر اسلام، تنها از طریق اهل بیت علیهم السلام به ما رسیده است و نقل نشدن، دلیل عدم وقوع نیست.[13]

پی نوشت:

-----------------------------------------------

1.مطالب السۆول: ص 73.

2.بحار الأنوار: ج 44، ص 201.

3.مصباح المتهجّد: ص 828.

4.حضور اسماء بنت عُمَیس در هنگام ولادت امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام جاى تردید است؛ زیرا اسماء که همسر جعفر بن ابى ‏طالب است، در آن زمان، به همراه وى در حبشه بوده و در سال هفتم هجرى از حبشه به مدینه باز گشت. به نظر مى‏رسد بانویى که در ولادت امام حسن و امام حسین علیهماالسلام حضور داشته، سَلمى همسر ابو رافع است و این زن و شوهر، هر دو، خدمت‏گزار پیامبر صلى الله علیه و آله بوده‏ اند.

 

او قابله (ماماى) فرزندان فاطمه دختر پیامبر خدا و قابله ابراهیم پسر پیامبر خدا و همان کسى است که تا آخرین لحظات حیات فاطمه زهرا علیهاالسلام در کنارش بود و سپس به همراه امیر مۆمنان علیه السلام و اسماء بنت عمیس، در غسل دادن ایشان مشارکت داشته است. (دانش نامه امام حسین علیه السلام، ج1، ص156)

5. عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج 2، ص 25.

6. در اسد الغابة، به نقل از عمران بن سلیمان، آمده است: حسن و حسین، از نام‏هاى بهشتیان است و در دوران جاهلیت نبوده است. اسد الغابة: ج 2 ، ص 25.

7. المعجم الکبیر: ج 3 ص 115 .

8.المناقب: ج 4 ، ص 2.

9. الکافی: ج 1 ، ص 465.

10. علل الشرائع: ص 206.

11. المناقب: ج 4، ص 50.

12. المناقب: ج 3 ، ص 384.

13. دانش نامه امام حسین علیه السلام، ج1 ، ص222 .