ترجمه منظوم آیات دین و زندگی(۲)
بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
ترجمه منظوم آیات درس دین و زندگی-سال دوم دبیرستان-براساس ترجمة امید مجد
درس اوّل
الَّذِی خَلَقَ فَسَوَّى * وَ الَّذِی قَدَّرَ فَهَدى . ( اعلی ، ۲ ـ ۳ )
جهان آفریده است ، آن ذوالجلال
هماهنگ کردش به حدّ کمال
به هـر چیــز اندازهاى را نهــاد
درى از هدایت به رویش گُشاد
إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ وَاخْتِلافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لآیَاتٍ لأولِی الألْبَابِ . ( آلعمران ، ١٩٠ )
در این آفرینــش زِ یـــزدان پاک
در این خلقت آسمانها و خـاک
در این گردش روز و شب نیز هـم
که آیند دنبـال هم دم بـه دم
نشانهای بسیار گـردیده یـــــاد
برای خِردمــند مـــردان راد
الَّذِینَ
یَذْکُرُونَ اللَّهَ قِیَامًا وَ قُعُودًا وَ عَلَى جُنُوبِهِمْ وَ
یَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَ الأرْضِ . رَبَّنَا مَا
خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلا سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ . ( آلعمران
، ۱۹۱ )
کسانی که سازنــد ذکر خـــدا
به هر حالتی ، بر نشـسته ، به پــا
به هنگام خفتن به تسبیح و ذکـر
بــدین آفرینــش نمایند فــــکر
بگویند که ای کردگــار جــلال
جهانی چُنین را به حـــدّ کمــال
نکردی تو بیهـوده آن را درست
که پاک و منزّه تویــی از نُخُست
تو مـا را از آتـش کنــون دور دار
به لطفی که در توست ای کردگار
وَ
تَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَ هِیَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ
صُنْعَ اللَّهِ الَّذِی أَتْقَنَ کُلَّ شَیْءٍ إِنَّهُ خَبِیرٌ بِمَا
تَفْعَلُونَ ( نمل ، ٨٨ )
تــصوّر کُنـــی کوهــها ساکــنند
سبک بـار چون اَبـر حرکت کنند
که این آفرینش از آن ذوالمنّ است
که هر چند هم محکم و متـقن است
همان است آگــه زِ کــردارتــــان
به اندیشههـــا نیـــز بر کــارتان
إِنَّا کُلَّ شَیْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ . ( قمر ، ٤٩ )
هر آنچه که پروردگار آفرید
به اندازة خاصّ کرده پدید
خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الأرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِلْمُؤْمِنِینَ . ( عنکبوت ٤٤ )
به حقّ آفرید آسمان و زمین
درآن آیههاست بر مؤمنین
درس دوم
مَا
خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَ الأرْضَ وَ مَا بَیْنَهُمَا إِلا بِالْحَقِّ
وَ أَجَلٍ مُسَمًّى وَ الَّذِینَ کَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ .
( اَحقاف ، ۳)
به حقّ آفرید آسمان و زمیـن
هـرآنچه بُوَد در میـانه جـز این
نکرده خـداوند آن را پدید
مگر آنکه در وقت خاصّ آفرید
و لیکن که کفّار زِ اندرز و پند
هـر آنچـه نیوشند رو بـرکَنَند
یُسَبِّحُ
لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الأرْضِ لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ
الْحَمْدُ وَ هُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ .( تغابُن ، ۱)
بود هر چه در آسمانها و خــــاک
نمــایند تسبیح یــزدان پــاک
که این مُلک هستی از آنِ خداست
ستایش همه در خور کبریاست
توانــــاست پروردگـــــار وَدود
همه چــیز از او بیــاید وجـود
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الأرْضَ بِالْحَقِّ وَ صَوَّرَکُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَکُمْ وَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ . ( تغابُن ، ۳ )
به حقّ آفریــده است ربّ جـهان
تمام زمیـن نیز هفت آسمـان
چو بر خلقت آدمـی دست داشت
به زیباترین صورتی برنگاشت
همه چیز را چون اَجل در گذشت
نمـاید به سوی خــدا بازگشت
أَفَغَیْرَ
دِینِ اللَّهِ یَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَ
الأرْضِ طَوْعًا وَ کَرْهًا وَ إِلَیْهِ یُرْجَعُونَ.( آلعمران ٨٣ )
نمـــاینـــد کفّــار آیـــا طلب
یکی دین به جز خاصّ آیین ربّ ؟
چه بر خاک باشد چه در آسمان
اگــر چند هر چیز در هـر زمــان
اطاعت کند از خــداوند غـفور
چه با میل و رغبت چه با جبر و زور
کنــد بـاز رِجعت به پروردگار
همه چیز و هر شخص فرجام کـار
... مَا تَرَى فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِنْ فُطُورٍ ؟! ( مُلک ، ٣ )
خدایی که هفت آسمان برفراشت
یکی را به روی دگر یک گذاشت
تو در خلقت مهربـــان کردگــار
نبیـنی که نُقصــان بود بـر قــرار
بر این نظم خلقت کنون کن نـظر
تماشــای آن کُن به چشم بَصَــر
ببین تا در آن استـواری که هست
مگر گَرد سستی برآن بـر نشست
درس سوم
وَ
لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَ حَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَ
الْبَحْرِ وَ رَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَ فَضَّلْنَاهُمْ عَلَى
کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلاً . ( اسراء ٧٠ )
بنی آدمی را خود اندر زمـین
بسی منزلت داد جـانآفریــن
به مَرکب بگَشتند ایشان سوار
به خشکی و دریا شده رهسپار
به آنهــا بدادیم روزیّ پــاک
از آنچه برویید از بَطـن خاک
فضـیلت بـدادیــم بــر بـشر
که نسبت به مخلوقـهای دگر
فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا ... . ( روم ۳۰ )
تو با هر که مؤمن بُوَد بر خـدا
به اسلام رو آور ای مصطفی
زِ آیین یزدان بکن پیـــــروی
زِ دین خــدا کن رهـــروی
خــدا آفریــده بشر را چُنـین
که فطری است در او ، نیازِ به دین
کــه در آفرینش زِ یکتا خــدا
نبــوده است تغییر هر گــز رو
همین است آیین بس استـوار
ولی خَلق بر غفلت خود دُچار
وَ نَفْسٍ وَ مَا سَوَّاهَا * فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَ تَقْوَاهَا . ( شمس ، ۷ ـ ٨ )
به نفس بشر نیز سوگند بـاد
قسم بر هرآن کس کمالش بداد
بفرموده الهـامِ هرخـیر و شرّ
قسم بر کسی که او به نفسِ بشر
إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَ إِمَّا کَفُورًا . ( انسان ، ٣ )
رهِ حقّ و باطـل چُنین آشکـار
به انسان نشان داده پروردگـار
و یا که بپوید به کُـفر و شَغَب
کنون گر بخواهد کند شُکر ربّ
وَ الَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ . ( عنکبوت ، ٦٩ )
کسانى که در راه آن ذوالجلال
بکردند کوشش به جان و به مال
هدایت بگردند بر راه راست
که یارِ نکوکار مردم ، خداست
وَ لا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ . ( قیامت ، ٢ )
قسم باد بر عرصة رستخـــیز
قسم باد بر نفس لــوّامه نــیز
فَبَشِّرْ
عِبَادِی الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ
أُولَئِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَ أُولَئِکَ هُمْ أُولُو
الألْبَابِ . (زُمَر ۱۷ ـ ١٨ )
بر ایشان بشارت بده ای رســول
که لطف من افتد بر ایشان قبول
کسانی که چون حرف حقّ بشنوند
نکوکار گردند و صالح شَــوَند
همـین بندگـانند تا کــردگـــار
هدایت بفرمودشـــان آشکــار
به تعداد ، هر چند ، ایشان کَمَـند
خِردمند مــردان این عالَـمند
یَا
أَیُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الأرْضِ حَلالا طَیِّبًا وَ لا
تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ *
إِنَّمَا یَأْمُرُکُمْ بِالسُّوءِ وَ الْفَحْشَاءِ وَ أَنْ تَقُولُوا عَلَى
اللَّهِ مَا لا تَعْلَمُونَ . ( بقره ، ۱۶۸ ـ ١٦٩ )
خورید ای خلایق زِ رزقی که حال
به روی زمین است پاک و حَلال
نباشیــد پیرو شَیــطـان کـــه او
بود آشـــکارا شــما را عـــدو
شمــا را همین دشمن بَد سِرشت
کِشاند به فحــشا و اَعمـال زشت
کند اَمر تا بر یگـــانه خــــــدا
ببــندید از جهــــل خود اِفــترا
وَ
لَقَدْ خَلَقْنَا الإنْسَانَ وَ نَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ
نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ . ( ق ١٦ )
به اندیشة نفس وی آگهیم
چوما خویش برآدمی جان دهیم
که مــا از رگِ گردن آدمـــیّ
بدوییم نزدیکتر هر دَمـــی
... فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ . ( مؤمنون ، ١٤ )
بر این قدرت و اقتـــدار آفـــرین
هماناست او « اَحسنُ الخـالـقین »
درس چهارم
إِذْ
قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ : إِنِّی خَالِقٌ بَشَرًا مِنْ طِینٍ *
فَإِذَا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی فَقَعُوا لَهُ
سَاجِدِینَ . (۷۱ ـ ٧٢ )
به یاد آر وقتی که پروردگــار
به جمع ملائک بگفت آشکار
که : میآفرینم بشر را زِ گـل
ببخشم بر او فِکرَت و جان و دل
پس آن گـــاه او را بیاراستـیم
به نیکوترین وجـــه پیراستیم
دمیدیم از روحِ خود اندر او
از آن دم بود اینهمه هـای و هو
بدانهــا بگفتیم پیــش بشـر
به سجـده بمالید بر خاک سر
ثُمَّ
خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً
فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ
أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ .
( مؤمنون ، ١٤ )
بگردید نطــفه پس از آن عــــلق
علق گوشت پاره شد از سوی حقّ
پس از مدّتی گوشت شد استخوان
دگر باره خود گوشت رویید از آن
سپس گشت کـامـل تمــام بــدن
دمیدی خدا روح در جــان و تَــن
بر این قدرت و اقتـــدار آفـــرین
هماناست او « اَحسنُ الخـالـقین »
درس پنجم
مَا
خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَ الأرْضَ وَ مَا بَیْنَهُمَا إِلا بِالْحَقِّ
وَ أَجَلٍ مُسَمًّى وَ الَّذِینَ کَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ .
( اَحقاف ٣ )
به حقّ آفرید آسمان و زمیـن
هـرآنچه بُوَد در میـانه جـز این
نکرده خـداوند آن را پدید
مگر آنکه در وقت خاصّ آفرید
و لیکن که کفّار زِ اندرز و پند
هـر آنچـه نیوشند رو بـرکَنَند
قُلْ
: سِیرُوا فِی الأرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ
یُنْشِئُ النَّشْأَةَ الآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
. ( عنکبوت ٢٠ )
بگو پــس نمایند ســـیر و ســفر
نمایید خــاک زمــین را نظــر
که چون خَلق کرده است روز نُخُست
چگونه همه چـیز کرده درست
پـس از آن بیــــاید زِ رَه آخِـــرت
نباشید خـود غـافـل از عاقبت
همانــا که دانـاست پروردگـــــار
تواناست بر هر عمل کـردگــار
وَ
خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الأرْضَ بِالْحَقِّ وَ لِتُجْزَى کُلُّ
نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ . ( جاثیه ، ۲۲ )
خدا که آسمان و زمین آفرید
بهحقّ و حکمت بکردی پدید
ببینند فرجام اَعمال و بــس
نیـــاید ستم نیز بر هیچ کس
إِنَّ
الَّذِینَ لا یَرْجُونَ لِقَاءَنَا وَ رَضُوا بِالْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَ
اطْمَأَنُّوا بِهَا وَ الَّذِینَ هُمْ عَنْ آیَاتِنَا غَافِلُونَ *
أُولَئِکَ مَأْوَاهُمُ النَّارُ بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ . ( یُونُس ۷ ـ ٨
)
به تحقیق آنـها که امیـــدوار
نباشند بر دیــدن کـردگــــار
بدین زندگـانیّ دنیــای پَست
رضایـند و بر آن نهـادند دست
چُنین مردمانی که بس جاهلند
از آیـات مـا این چُنین غافلند
به پاداش اینگونه اَعمال زشت
بر ایشان خداوند دوزخ نوشت
قُلْ : هَلْ نُنَبِّئُکُمْ بِالأخْسَرِینَ أَعْمَالا . ( کهف١٠٣ )
بگو ای پیمبر کــه : آیـا شما
شناسیـد خاسرترین بنـده را ؟
الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعًا . ( کهف ۱۰۴ )
زیانکارتر ، مردمــان کیستند
بگویم که خود در پی چیستند
کسانی که در راه دنیای پَست
بدادند عمــر گـرامی زِ دست
به باطل نمودند در دل گمان
که سازند کاری نکو در جهان
أُولَئِکَ
الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ وَ لِقَائِهِ فَحَبِطَتْ
أَعْمَالُهُمْ فَلا نُقِیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَزْنًا . (
کهف ۱۰۵ )
همین گمرهانند دنیا طَلــب
بگشتند کــافر به آیــاتِ ربّ
نمودند اِنکـــار روز لــــقا
که هــرگز نبینیم یکــتا خـدا
از اینرو کـردارشان شد تبـاه
نیرزید در پیش حقّ ، پرّ کـــاه
وَ
مَا هَذِهِ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلا لَهْوٌ وَ لَعِبٌ وَ إِنَّ
الدَّارَ الآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ . (
عنکبوت ٦٤ )
هماناست بازیچه دارالفـنـا
که این زندگـی را نبـاشد بـــقا
فقط زندگی هست در آخِرت
درآنجا توان یافت این مرحمت
ولـی مردم آگه از آن نیـستند
که عمری به بیدانشی زیستـند
إِنَّ
الَّذِینَ آمَنُوا وَ الَّذِینَ هَادُوا وَ الصَّابِئُونَ وَ النَّصَارَى
مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ وَ عَمِلَ صَالِحًا فَلا خَوْفٌ
عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ . ( مائده ٦٩ )
همــانا که افراد مؤمـن به دیـــــن
که دارند بر ایزد خود یقــین
هرآن شخص از هر گروهی که هست
نصارا ، یهود و ستـارهپرست
اگـــر بر خـــدا و به روز شــــمار
بگردند مؤمن و پرهیزکـــار
زِ چیــزی ندارند تــرس و بـــاک
نباشند غمگین و اندوهناک
وَ مَنْ أَرَادَ الآخِرَةَ وَ سَعَى لَهَا سَعْیَهَا وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِکَ کَانَ سَعْیُهُمْ مَشْکُورًا . ( اسراء١٩ )
کسانی که خواهند ، دیگر جهـــان
نمایند طاعت به حــدّ توان
به شرطی قبول است این سعی و کار
که باشند مؤمن به پروردگار
درس ششم
اللَّهُ
لا إِلَهَ إِلا هُوَ لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ لا
رَیْبَ فِیهِ وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَدِیثًا . ( نساء ٨٧ )
یگـــانه خدایـی که انــدر وجود
جز او هیچ معبود دیگــر نبــود
به روز قــــیامت به روز جَــــزا
که هر گز در آن نیست شکّی روا
به یکجا کند جمع هر کس که هست
چه افراد کـافر چه یزدانپرست
چه کس هست صادقتر از کردگار
که گوید سخن چُنین آشـــکار
أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاکُمْ عَبَثًا وَ أَنَّکُمْ إِلَیْنَا لا تُرْجَعُونَ . ( مؤمنون ١١٥ )
گمــان مینمودید آیا شــما
که بیهوده کرده است خِلقت خدا
و یا آنکه بر سوی پروردگار
نســازید رجعت به روزِ شـمار
وَ
مَا خَلَقْنَا السَّمَاءَ وَ الأرْضَ وَ مَا بَیْنَهُمَا بَاطِلا ذَلِکَ
ظَنُّ الَّذِینَ کَفَرُوا فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ کَفَرُوا مِنَ النَّارِ .
( ص ۲۷)
که اندر زمین نیز هفت آسمـان
هرآن چیز پیــداست ما بیـن آن
به بازیـچه چیزی خدا نافـرید
نه بیــهوده بنمود آن را پـــدید
ولی کافران راست اینگونه ظـنّ
که بیپایه است این بنای سخن
پس ای وای بادا بر ایشان زِ نار
که در آتـش افتــند روز شــمار
أَمْ
نَجْعَلُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ کَالْمُفْسِدِینَ
فِی الأرْضِ أَمْ نَجْعَلُ الْمُتَّقِینَ کَالْفُجَّارِ . ( ص/ ۲۸)
مگر فاسدان نزد پروردگـار
چون مؤمن کسانند شایستهکار ؟
و یا متّقیــان یـزدانپرس
بگردند با فاسقـان همنشست ؟
درس هفتم
حَتَّى إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ . ( مؤمنون ٩٩ )
اگر کافران را رسد مرگ پیش
پشیمان بگردند از کار خویش
به ایزد بگــویند با چشـم تَـر :
به دنیا مرا بازگــردان دگــر
لَعَلِّی
أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَکْتُ کَلا إِنَّهَا کَلِمَةٌ هُوَ
قَائِلُهَا وَ مِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَى یَوْمِ یُبْعَثُونَ .(
مؤمنون ۱۰۰ )
جوابش بگـویند با این سـخن :
چُنین کار هرگز نخواهد شدن
که با حسرتی تلخ از بَطن جان
بیــارند این نکـته را بر زبـان :
به برزخ گُزیننـد آنــان سَــرا
که مبعوث گردنـد روز جَــزا
إِنَّ
الَّذِینَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ ظَالِمِی أَنْفُسِهِمْ ، قَالُوا :
فِیمَ کُنْتُمْ ؟ قَالُوا : کُنَّا مُسْتَضْعَفِینَ فِی الأرْضِ . قَالُوا :
أَلَمْ تَکُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِیهَا .
فَأُولَئِکَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءَتْ مَصِیرًا . ( نساء ٩٧ )
از آن ظالمی که او به وقت ممات
به حال ستم ترک گوید حیات
ملا ئـــک بپرسند : آیــا شــما
چه کردیــد در بیت دارالفنــــا ؟
پس آن گاه آن ظالمان در جواب
چُنین میگشایند لَب بر خطاب :
که بودیم ما ناتـــوان و فقــیر
به چنگــال ظلم پلیــدان اسـیر
ملائــک گشــایند آن گه زبـان :
فراخی ندیدید در این جــهان ؟
نه آیـا خــدای زمــین بــشر
همه داشت پهنا و وسعت به بر ؟
که هجرت گزینید از آن بلاد
به جایی که در آن نباشد فســاد ؟
بر ایشان جهــنّم بود جایـگاه
که بد جایگاهی است آن پایـگاه
الَّذِینَ
تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ طَیِّبِینَ یَقُولُونَ : سَلامٌ عَلَیْکُمُ
ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ . ( نحل ٣٢ )
ملائک از آنها چـو گیرند جــان
بر آنها گُشایند اینسان زبـان :
چو پاکیزه ماندید زِ اعمال زشت
کنون پس درآیید اندر بهشت
فَوَقَاهُ اللَّهُ سَیِّئَاتِ مَا مَکَرُوا وَ حَاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذَابِ . ( غافر ٤٥ )
نمــودند خـود قصــد آزار او
خدایش نگــه داشت از آن عــدو
به فرعونیان آن گه آمد عـذاب
چسان سخت بود آن عتاب و عقاب
النَّارُ
یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا غُدُوًّا وَ عَشِیًّا وَ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ
أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ . ( غافر ۴۶ )
کنون نار دوزخ همه صبح و شام
بر آنان عرضـه گردد مــدام
چو وقت قیـامت بیاید فـــرا
خطاب آید اینسان زِ یکتا خدا
که فرعونـیان را به روز حساب
چشانیدشان خود اشـدّ عذاب
إِنَّا
نَحْنُ نُحْیِی الْمَوْتَى وَ نَکْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَ آثَارَهُمْ وَ
کُلَّ شَیْءٍ أحْصَیْنَاهُ فِی إِمَامٍ مُبِینٍ . ( یس ١٢ )
دگــر باره زنـده سازیم بـاز
همه مردگان را زِ خـوابی دراز
وَز اَعمال پیشین و کار پسین
زِ پیش و پس مرگ اندر زمیـن
هر آنچه نمودند بنوشته است
در آن کار نامه که گیرند دست
به یک لوح محفوظ ، پروردگار
نوشته است آن جمــله را آشکار
یُنَبَّأُ الإنْسَانُ یَوْمَئِذٍ بِمَا قَدَّمَ وَ أَخَّرَ . ( قیامت ۱۳ )
در آن روز انسان به هرنیک و زشت
که پیش و پس عمر کرد از سِرشت
شود آگـــه و مطّـلع ســر به ســر
همــه کارهـایش رسد در نـظر
درس هشتم
وَ
نُفِخَ فِی الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَنْ فِی الأرْضِ
إِلا مَنْ شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِیهِ أُخْرَى فَإِذَا هُمْ قِیَامٌ
یَنْظُرُونَ . ( زُمَر ٦٨ )
چو از نفخه صور خـیزد نـدا
جز آن را که یزدان بخواهد بقا
هرآنچه بود در زمین و آسمان
بگــردند مدهوش از هر کَران
دمیــدن بگـیرد دوباره دمـی
دمیــده شـود نفــخة دومـــی
خلایق بخیزنداز خـاک گـور
ببیـنند آن منـظـر و آن نشــور
وَ
أَشْرَقَتِ الأرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَ وُضِعَ الْکِتَابُ وَجِیءَ
بِالنَّبِیِّینَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ قُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ هُمْ
لا یُظْلَمُونَ . ( زُمَر ۶۹ )
به نور خـدا روشن آیـد زمین
زمــین نـور گیـرد زِ ربّ مِهین
نهـاده شود نـامههـای عـمل
به نــزد خــداوند عــزّ و جـلّ
تمام شهـیدان ، همــه انبــیاء
بگــردند احضــار نــزد خــدا
کند حکم در بین مردم به داد
نگــردد ستم هیچ گــه بر عِباد
وَ
نَضَعُ الْمَوَازِینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیَامَةِ فَلا تُظْلَمُ
نَفْسٌ شَیْئًا وَ إِنْ کَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنَا
بِهَا وَ کَفَى بِنَا حَاسِبِینَ . ( انبیاء ٤٧ )
خود از بهرسنجش ترازوی داد
بخواهیم روز قیــامت نهــاد
که بر هیچ نفسی نگردد ستــم
عملها بسنجند از بیش و کم
اگــرچه بود دانـة خَــردلــی
به میـزان در آیند بی مشکـلی
کفایت کند عــلم پروردگــار
که میزان و سنجش کند برقرار
فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتَابَهُ بِیَمِینِهِ فَیَقُولُ : هَاؤُمُ اقْرَءُوا کِتَابِیَهْ . ( حاقّه ۱۹)
هر آن کس که چون نامة کار خواست
دهندش در آن روز بر دستِ راست
بگوید : بیایید اکنون تمام
بخوانید این نامه من مدام
وَ أَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَیَقُولُ : یَا لَیْتَنِی لَمْ أُوتَ کِتَابِیَهْ . ( حاقّه ۲۵ )
کسى را که چون کارنامه دهند
به دست چپش نامهاش را نهند
بگوید : که اى کاشکى نامه را
ندادند بر من به روز جزا
وَ الْوَزْنُ یَوْمَئِذٍ الْحَقُّ ... . ( اعراف ٨ )
به تحقیق روز قیــامت رسـد
بسنجند اعمال نیکو و بَد
کسانی که میزانشان شد وَزین
بگردند با رستگاری قرین
مِنْهَا خَلَقْنَاکُمْ وَ فِیهَا نُعِیدُکُمْ وَ مِنْهَا نُخْرِجُکُمْ تَارَةً أُخْرَى . ( طه ۵۵ )
شما را همی خَلق کردم زِ خاک
به آن باز گردید بعد از هلاک
بیایید بیرون دگــر بار از آن
گزینید مأوا به دیگر جهـــان
درس نهم
وَ
سِیقَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ زُمَرًا حَتَّى إِذَا جَاءُوهَا
فُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَ قَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا : أَلَمْ یَأْتِکُمْ
رُسُلٌ مِنْکُمْ یَتْلُونَ عَلَیْکُمْ آیَاتِ رَبِّکُمْ وَ یُنْذِرُونَکُمْ
لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَذَا قَالُوا : بَلَى وَ لَکِنْ حَقَّتْ کَلِمَةُ
الْعَذَابِ عَلَى الْکَافِرِینَ . ( زُمَر ٧١ )
به دوزخ براننــد کُـفّارِ پَست
همه دسته دسته زِ هر کس که هست
چو آیند آنجا ، دری از سَـقَــر
گُشـــایند بــر روی آنهــا دگــر
نــدا آیــد از خازنان جـحـیم
به کُـفّـــار نا راستخـــوی لئـــیم :
که آیـا نیـامد نبـــی بـر شـما
نخـــواندی زِ آیات یکـتا خـــدا ؟
نتر سـاند آیـا زِ روز شـــمار
زِ روز ملاقـــات با کـــردگـــار ؟
بگویند : آری و لیــکن چه سـود
که از این گفتـه امـروز سودی نبود
بلی وعـدة خشـم پرورد گــار
محقّق شود این زمــان آشکــار
قِیلَ : ادْخُلُوا أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا فَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَکَبِّرِینَ . ( زُمَر ٧2 )
زِ هر سوی خیزد نـدایی دگر
زِ هر در درآییـد انـدر سَقَـر
بجویید جاوید ، از آن نشان
که بد منزلی هست سرکشان
وَ
سِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَرًا حَتَّى
إِذَا جَاءُوهَا وَ فُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَ قَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا :
سَلامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ . ( زُمَر ۷۳ )
بخواهند آورد انــدر بهـشـت
همه مردم صـالح خـوش سِرشت
گُشایند درهـای جنّت تمــام
بگویند : بــادا شــما را ســلام
که عیـش ابـد شد نصیب شما
بیاسایید ، جــــاوید در آن بــقا
بگویند : بادا خــدا را سپــاس
که آن وعدهها راست بود از اساس
رسیده به مـا ارث بـاغ جــنان
گزینیم بر مـــیل خــود آشــیان
هرآن کس نکونام و محسن شود
چه نیکــوی اجری بر او میرود
وَ
قَالُوا : الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی صَدَقَنَا وَعْدَهُ وَ أَوْرَثَنَا
الأرْضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشَاءُ فَنِعْمَ أَجْرُ
الْعَامِلِینَ . ( زُمَر۷۴ )
بگویند : بادا خدا را سپاس
که آن وعدهها راست بود از اساس
رسیده به ما ارث باغ جنان
گزینیم بر میل خود آشیان
هر آن کس نکوکار و محسن شود
چه نیکوى اجرى بر او میرود
فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ * وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ . ( زلزال ۷ ـ ۸ )
اگر قــدر یـک ذرّه کارِ نــکو
بکرده است پاداش آن ، بیـند او
و گر قدر یک ذرّه کرده است شرّ
جزایش در آن روز بیند بَشَر
درس دهم
فَبِمَا
رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ
الْقَلْبِ لانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ
لَهُمْ وَ شَاوِرْهُمْ فِی الأمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى
اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ . ( آلعمران ١٥٩ )
کنون رحمت و لُطـف ربّ جهــان
تـو را کـرد با مردمـان مهـــربـان
اگر ای محمّد (ص) بُـدی تنــد رو
پراکنــــده گشتند از گِــــرد تـــو
اگـــر مـردم از روی نـابخــردی
نمـــودند در حقّ تو صـــد بـــدی
گناهـانشــان را ببـــخش و زِ ربّ
بر آنهـــا کــن آمرزشی را طـــلب
بکـــن مشورت در زمـــان نبــرد
که جنگ است اکنون چه بایست کرد
بر آنچه مصمّــم بگــشتی بــران
به یـــزدان توکّــــل کن و پیش ران
که باشد خـدا دوست با آن عِـــباد
که دارنـــد بر ربّ خـــود اعتــماد
وَ تَوَکَّلْ عَلَى الْحَیِّ الَّذِی لا یَمُوتُ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِهِ وَ کَفَى بِهِ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِیرًا . ( فرقان ٥٨ )
توکّــل بفرما به ربّ جـــهان
که هر گز نمیرد به دور زمـــان
خداوندِ خود را تو تسبیح گـو
دل و جان صفا ده به تقدیس او
گناهی گـر از بندهای سر زنـد
خدا هست آگه ، کفایت کـنــد
وَ
لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ : مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الأرْضَ ؟
لَیَقُولُنَّ : اللَّهُ . قُلْ : أَفَرَأَیْتُمْ مَا تَدْعُونَ مِنْ دُونِ
اللَّهِ إِنْ أَرَادَنِیَ اللَّهُ بِضُرٍّ هَلْ هُنَّ کَاشِفَاتُ ضُرِّهِ
أَوْ أَرَادَنِی بِرَحْمَةٍ هَلْ هُنَّ مُمْسِکَاتُ رَحْمَتِهِ ؟ قُلْ :
حَسْبِیَ اللَّهُ عَلَیْهِ یَتَوَکَّلُ الْمُتَوَکِّلُونَ . ( زُمر ٣٨ )
بپرسی گـر از مشـرکان پلـیـد
زمین و آسمان را چه کس آفرید ؟
بگویند : البـتّه ربّــی کـه هست
همه خَلق کرده است بالا و پَست
بگو : پس چه دارید آیا گمـــان
به بتها که خوانیدشان هـر زمـــان ؟
اگر عزم سـازد خـدا درد و غم
رساند به من یا کــه زجـر و اَلَــم
بُتان گر بیایند جمـله حضــور
توانـــند آن غــم نمـایند دور ؟
چو رحمت نماید به من دادگر
چه کس هست قادر به دفعش مگر
بگــو : تا مرا هست کـافی خدا
که یک لحظه هم زو نگـردم جــدا
توکّـــل نمایند بـــر ربّ راد
کســانی کـه بر او کنند اعتـــماد
درس یازدهم
وَ
مِنَ النَّاسِ مَنْ یَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْدَادًا
یُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذِینَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا
لِلَّهِ وَ لَوْ یَرَى الَّذِینَ ظَلَمُوا إِذْ یَرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ
الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا وَ أَنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعَذَابِ . ( بقره
، ۱۶۵)
بلی بین مردم گروهی درنـــد
که فرمان زِ بتهای دون میبرند
چُنان دوست دارند بتهای خوار
کــه گــویی پرستند پروردگـار
ولـی مؤمــنانی به ربّ جـلال
محبّـت نمایند براو به حدّ کمال
قُلْ
: إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ
وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ . ( آلعمران
٣١ )
بگو ای پیــمبر : اگر هـم شـما
به دل دوست دارید یکتا خدا
اطـــاعت نمـایید از دین مـن
نیوشید پیــوسته از من سخن
مگر دوست گیرد شما را خـدا
ببخشاید آن کارهای خـــطا
که بس مهربان است پروردگار
غفور است بر بندگان کردگـار
لا
تَجِدُ قَوْمًا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ یُوَادُّونَ
مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ کَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ
أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِیرَتَهُمْ ... . ( مجادله ٢٢ )
نیابی تو یک قـومِ بیاعتــقاد
بیاورده ایمان به ربّ و مَعاد
کــه با دشمنان و رسولِ خدا
در آیند از راه صلح و صـفا
اگرچه که آن خصم باشد پدر
برادر بود طــایفه یــا پسر
قَدْ
کَانَتْ لَکُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِی إِبْرَاهِیمَ وَ الَّذِینَ مَعَهُ
إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ : إِنَّا بُرَآءُ مِنْکُمْ وَ مِمَّا
تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ کَفَرْنَا بِکُمْ وَ بَدَا بَیْنَنَا وَ
بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَةُ وَ الْبَغْضَاءُ أَبَدًا حَتَّى تُؤْمِنُوا
بِاللَّهِ وَحْدَهُ ... . ( ممتحنه ٤ )
اَلا مؤمنـــان بــه پروردگــــار
شما را چه نیکو است اینگونه کـار
که خود بر خلیل و بر اصحاب وی
ره اقتـــدا را نمایــید طــــیّ
کــه گفتند بر مـردم بُتپرست
بدان قوم بَدکار و ناچیز و پَست
کــه : ما زین بتانی که جای خدا
پرستش نمـایید غــرقِ خطــا
تنفّر بجــوییم از جـــان و دل
کــه هستید روز قیـامت خجِـل
نماییم انکــارتــان پـایــــدار
عداوت بود بیــن مــا برقــرار
مـــگر مؤمن آیـــید بر کبـریا
که تنهـــا الـه است ، یکتا خدا
درس دوازدهم
قُلْ
: مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَ
الطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ : هِیَ لِلَّذِینَ آمَنُوا فِی
الْحَیَاةِ الدُّنْیَا خَالِصَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ کَذَلِکَ نُفَصِّلُ
الآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ . ( اعراف ٣٢ )
بگــو : زینــتی را که یــزدان راد
بـــرای شـــما بندگــانش نهـــاد
چه کس سود بردن از آن را تمام
بـــرای شمـــا کــرده اینک حرام ؟
زِ رزق نکــو و غـــذای حــلال
شما را چه کس منع کرده است حال ؟
بگو : این نعم خود به دنیا دَراست
ولـی نعمت آخِــرت بهـــتر است
بدینگونه آیـــات خود را عـیان
نمـــاییم بر اهـــلِ دانش بیـــان
قُلْ
: إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّیَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ مَا
بَطَنَ وَ الإثْمَ وَ الْبَغْیَ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَ أَنْ تُشْرِکُوا
بِاللَّهِ مَا لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَ أَنْ تَقُولُوا عَلَى
اللَّهِ مَا لا تَعْلَمُونَ . ( اعراف ٣٢ )
بگو کردگــارم بکـرده حـرام
همه گونه اعمال بد را مـدام
چـه آن آشـکارا بود یا نهــان
گنهکاری و ظلم بردیگـران
چه آن شرک باشد به ربّ جلیل
که هرگز ندارید بر آن دلـیل
هـر آن چیزها را که نا آگهـیید
به امر خداوند نسبت دهیـد
یَا
بَنِی آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَیْکُمْ لِبَاسًا یُوَارِی سَوْآتِکُمْ
وَ رِیشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِکَ خَیْرٌ ذَلِکَ مِنْ آیَاتِ اللَّهِ
لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ . ( اعراف ۲۶)
الا ای بنــی آدم از لطــف و مِـهر
یگــانه خــداوند ناهـید و مـهر
لبـاسی فرستاد برجـــان و تـن
که پوشد به آن عـورت خویشتن
شمــا را زِ تقوا لبــاسی سزاست
لباسی که نیکوترین جامههاست
پس این نیک گفتار بیکم و کاست
هم از آیههای یگانــه خــداست
کــه شـــاید خدا را به یاد آورید
ره شـکر او را به پــایـان بــرید
درس سیزدهم
قُلْ
لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ
ذَلِکَ أَزْکَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ . ( نور
۳۰)
به مردان مؤمن بگو مصطفی(ص)
بپوشند چشم از گناه و خطا
بمانند پاکـــیزه دامــان و نیـز
نمایند با زشتکــاری ستـیز
که این کار باشد شما را صلاح
چو جویید پاکی نفس و فلاح
خدا هست آگــاه از کــارتان
زِ کُــلّ عملها و پندارتـــان
وَ
قُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ
فُرُوجَهُنَّ وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ
لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ ... . ( نور ۳۱ )
به زنهای مؤمن بگـو تا نگــاه
بپوشــند از کــارهــای گـــناه
حفاظت نمایند خــود از بَدان
نسازند آلــــوده انـــدام و تـن
نسازند آرایش خـــود عـیـان
زِ نامحرمــان نیــز مانند نهـــان
مگر آنچه ناگــاه و بیاختـیار
به نامحرمان خــود شود آشکار
بر و سینه و دوش را با حجاب
بپوشند چون هست کاری صواب
یَا
أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لأزْوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ
الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى
أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا . (
احزاب ٥٩ )
به زنهای خود ده پیمبر خبر
به دختان خویش و زنان دگر
به چادر بپوشند خود را فرو
که این کار باشد بر آنان نکو
که از آزار و ایذاء اهــل هوس
همی دور مانند با این عسس
همانا غفور است پروردگــار
رحیم است بر بندگان کردگار
درس چهاردهم
وَ
اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْکُرُوا
نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ
قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَ کُنْتُمْ عَلَى
شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ
اللَّهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ . ( آلعمران ١٠٣ )
برآن رشتة دین پروردگــار
توسّل نمایید جمـــله به کــار
نگردید از هم جدا هیچ گاه
به خاطــر بیارید لطــف الـــه
که همواره بودید با هم عدو
به دلــهایتان اُلفَت انـداخت او
هم از لطف ایزد برادر شدید
که در پرتگاهی از آتش بُــدیـد
خداوندتان داد آری نجـات
که در صلح باشید اندر حــیات
خداوند آیات خود را عیـان
چُنـین آشکــارا نمــاید ، بیــان
که آیات او رهنمای شماست
بـود آگــه یابید آییــن را ست
وَ
لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ
بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولَئِکَ هُمُ
الْمُفْلِحُونَ . ( آلعمران 104 )
زِ بین شما مردم اهــلِ دیـن
کسانی کــه هستند دانــاتـرین
سزد مردمان را همی برصلاح
نمــایند دعوت به خـیر و فلاح
کنند امر بر کــار نیک و دگر
بــدارند از کــار بـد بر حــذر
همانا که این مردمان مفلحند
که این گونه اندر جهان مصلحند
وَ
الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ
یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقِیمُونَ
الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَ یُطِیعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ
أُولَئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ . ( توبه
٧١ )
همه مؤمنان مرد و زن سر به سر
کنون دوست باشند با همدگـر
نمــایند وادار بـرکـــار نیــک
از اَعمـــال بد باز دارند لیـک
به رغبت بخـوانند دایـم صلات
ببخشند از ثروت خــود زکات
اطاعت کنند از خـدا و رســول
نمــایند احکام دین را قبـــول
بر آنـها رسد رحمت کردگــار
که یزدان عزیز است و با اقتدار
کُنْتُمْ
خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ
تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ آمَنَ
أَهْلُ الْکِتَابِ لَکَانَ خَیْرًا لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ
أَکْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ . ( آلعمران ١١٠ )
شمایید نیکـو تـرین اُمـــم
کـه کَندید بُنیان ظلم و سـتم
به پا خاسته تا که از ظلم و شرّ
نمایید اصلاح ، نسـل بـشر
نمایید دعوت به خوبی و نور
بدارید از زشتکاری به دور
بیاورده ایمان بـه پروردگــار
زده چنگ بر رشتة کـردگـار
درس پانزدهم
إِنَّمَا
الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَ الْمَسَاکِینِ وَ الْعَامِلِینَ عَلَیْهَا
وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِی الرِّقَابِ وَ الْغَارِمِینَ وَ فِی
سَبِیلِ اللَّهِ وَ اِبْنِ السَّبِیلِ فَرِیضَةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ
عَلِیمٌ حَکِیمٌ . ( توبه ٦٠ )
براین هشت دسته بـه دور حیــات
بباید تعـلّـق بگــیرد زکـــات
یک و دو به مسکین و شخص فقیر
که هستند در چنگ محنت اسیر
سوم بر کسانی که با شوق و شـو
بگشتند همکــار در این امــور
چهـارم بــه بیگانگـان بـه دیــن
مـگر مؤمن آیند خـود اینچُنین
بــــر آزادی بندگــــان بـــلاد
برآن کس که او قرض دارد زیاد
بـــه تبلیغ در راه پــروردگــار
به ره ماندگـان به عُسرت دچار
که حکمی است واجب زِ یکتا خـدا
علیم و حکــیم است آن رهنما
وَ
اعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ
لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبَى وَ الْیَتَامَى وَ الْمَسَاکِینِ وَ ابْنِ
السَّبِیلِ ... . ( انفال ٤١ )
بدانید ای مؤمنان زآنچه هست
که آید شما را غنیمت به دست
بُوَد خُمس آن از خـدای نـکو
زِ پیغمبر است و زِ خویشان او
رسد بر یتیمان و شخص فقـیر
بر آن کس که در راه شد ناگُزیر
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا مَا بَقِیَ مِنَ الرِّبَا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ . ( بقره ٢٧٨ )
اَلا اهــل ایمـــان زِ پروردگــار
بترسید و باشید پرهــیزکـــار
مگیرید هرگـــز ربــایی زِ مـا
چو دارید ایمان به آن ذوالجلال
فَإِنْ
لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِنْ
تُبْتُمْ فَلَکُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِکُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ
. ( بقره ٢٧۹)
اگـر خـود نسـازید تــرک ربا
عدویید ، با مصطـفی و خـــدا
پشیمان چو گشتید از این جدال
شما راست باقی همان اصل مال
کسی را نراندید هرگـــز ستـم
ستم نیز از کس ندیدیــد هــم
درس شانزدهم
وَ
إِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ
الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَ لْیُؤْمِنُوا بِی
لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ . ( بقره ١٨٦ )
اگـر بندگـانم کنندت ســؤال
تو را ز استجابت از آن ذوالجلال
به آنها بگـو : هست ایزد قریب
مبادا خورید از شیاطــین فریب
اگرخود نماید مرا کس خطاب
دعای ورا مـیکــنم مستـجاب
همین گـونه هم نیزباید عِـباد
چو دعــوت نمــایم به آیینِ داد
شود دعوتم را که پاسخ دهند
و گــرنه همی مردمـی گمـرهنـد
بگردند بر من به یکــتا الــه
که سوی سعــادت بیــابند راه
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ . ( بقره ۱۵۳)
پس ای اهل ایمان به صبر و نماز
از الله یــاری بجـویید بـاز
خداونــد با صابـران است یــار
بود یــاور صابران کردگــار
یَا
أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ
عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ . ( بقره ۱۸۳ )
اَلا اهــل باور به یکــتا خـدا
شده روزه واجب کنون بر شما
همانسان که بر سایر مؤمنان
که بودند زِ این پیش اندر جهـان
بشد واجب این امر از کردگار
بود آن کـه گردید پرهــیزگـار
اتْلُ
مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ
الصَّلاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اللَّهِ
أَکْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ . ( عنکبوت ۴۵ )
کـتابی که کــرده ا ست وَحـیَت خدا
به مردم بخوان هر دَم ای مصطفی(ص)
به درگاه یزدانِ خود ، خوان نماز
که دارد زِ فحــشا و از زشت باز
همـانا کـه ذکـر یگـانه خــدا
بود برتر از حــدّ فــکر شــما
که همواره آگـه بود کردگــار
به هرچه نمــایید در فعل و کار
منبع:
http://elahiatzahedan.blogfa.com
