همان طور که می دانید درس دین و زندگی کنکور با ضریب ۳، اهمیت
ویژه ای دارد و جزء درس های مهم به حساب می آید. کنکوری ها بعد از چندین
بار خواندن و مرور کردن و تست زدن، احساس می کنند نمی توانند آن طور که
شایسته است درصد بالایی را کسب کنند و اگر بفهمندهم، دیر متوجه شده اند و
جمع کردن درس دین و زندگی در روزهای آخر قدری سخت خواهد بود، لذا پیشنهاد
می شود داوطلب محترم موارد ذیل را به دقت بخواند و روش خواندن و مرور و تست زدن خود را اصلاح کند:
۱- آیات و روایات:
یکی از مباحث خیلی خیلی مهم در کنکور دین و زندگی، آیات و
احادیث و روایات است. چه متن فارسی و چه متن عربی آن تقریبأ بالای ۶۰
درصد سؤالات کنکوررا شامل میشود و اگر کسی این قسمت را به صورت حرفه ای و
دقیق مطالعه نکند بیشترین نمره را از دست داده است. مثلأ در کنکور ریاضی و
زبان و هنر ۹۰، ۱۸ سؤال و در کنکور تجربی ۱۵ سؤال و در کنکور انسانی ۱۳
سؤال مربوط به این بخش بوده است. این تعداد بسیارزیاد،اهمیت این موضوع را
بیشتر آشکار می کند. در خواندن آیات و روایات به این نکات توجه کنید:
۱- موضوع اصلی آیه را بدانید( سرتیتر اصلی درس یا پاراگراف اصلی یا فرعی)
۲- این آیه اززبان چه کسی و یا چه کسانی است؟
۳- این آیه در باره چه کسی و یا چه کسانی است؟
۴- این آیه خطاب به به چه کسی یا چه کسانی است؟
۵- این آیه برای چه زمانی است؟ ( قیامت- برزخ- دنیا) = ظرف تحقق آیه کدام است؟
۶- کلمات کلیدی آیه کدام است؟
۷- با کدام آیه و حدیث و شعر دیگری ارتباط معنایی دارد؟
۸- حتمأ پاراگراف بالا یا پایین آیه که با آیه ارتباط دارد مرور شود.
۹- آیه با چه کلماتی شروع و با چه کلماتی پایان یافته است؟
۱۰- دانستن ترجمه دقیق آیه
۱۱- آیاتی که در اندیشه و تحقیق آمده است:
# این بخش هم خیلی اهمیت دارد که تقریبأ بیشتر داوطلبان از آن
غافل می شوند. در کنکور ریاضی و کنکور تجربی و هنر ۹۰، ۴ سؤال و در
کنکورانسانی ۹۰، ۵ سؤال و در کنکور زبان ۹۰، ۳ سؤال آمده است، لذا تأکید می
شود حتمأ بخش اندیشه و تحقیق را خوب مرور کنید.
ولی متأسفانه فقط ۲۵ درصد داوطلبان، این بخش را مطالعه می
کنند و از این ۲۵ درصد فقط تقریبأ نیمی می توانند به سؤالات این بخش پاسخ
بدهند. پس کسانی که می خواهند درصد بالایی را بیاورند باید این بخش را حتمأ
حتمأ ودقیق دقیق بخوانند.
۲- متن درس: برای به دست آوردن درصدی مناسب
از درس دین و زندگی حتمأ باید خط به خط کتاب را جوری بخوانید که تمام کلمات
کلیدی، سرتیترها و ………. را حفظ حفظ باشید و بتوانید کتاب را در ذهن داشته
باشید( یک نوع حافظه تصویری) مثلأ این سرتیتر است، این آیه است و بعد از آن
چه جملاتی و چه کلماتی آمده است، خلاصه این که باید در ذهن شما «ملکه»
بشود و به قول امروزی ها تو ذهن «اسکن» بشود.
۳- خواندن یا تست زدن:
در درسی مانند «دین و زندگی» خواندن دقیق و مرورهای پی در پی
می تواند خیلی کارساز باشد و تست زدن در اولویت بعدی است. یعنی ۷۰ یا ۸۰
درصد خواندن و ۲۰ یا ۳۰ درصد، تست زدن است. خیلی خیلی تأکید می شود که
خواندن باید از روی کتاب درسی باشد نه از روی جزوه یا کتاب کمک درسی، یا
حداقل ابتدا تسلط کافی روی کتاب درسی داشته باشیم. وسپس از جزوات و یا کتب
درسی بهره بگیریم، بدون تسلط کافی بر کتاب اصلأ مرور جزوات و ……… تأکید
نمی شود. برای تست زدن از کتاب خوبی که تست های سراسری داخل وخارج- آزاد-
سنجش- آموزش و پرورش و تألیفی های مناسب و همانند سؤالات کنکور دارد
استفاده کنید. در تست زدن حتمأ نشان گذار کردن تست ها را فراموش نکنید. تست
غلط(غ)– درست- نزده(ن)- تستی که با شک زده اید(ش) و……. تا بتوانید در
مطالعه های بعدی آن تست های خاص وعلامت گذاری شده را مرور کنید.
# بعضی از دانش آموزان می گویند که ما وقتی” دین و زندگی” می خوانیم، زود فراموش می کنیم باید چه کار کنیم؟
اولأ درس خواندن به ویژه درس دین و زندگی با
یکبار و دوبار خواندن ما را به جایی نمی رساند(شاید بعضی از درس هاراباید
ده بار یاحتی بیشتر خواند). خواندن و مرور کردن این درس باید به صورت آهسته
و پیوسته باشد.
ثانیا تست زدن،و با علاقه خواندن، وپیدا
کردن نقاط ضعف و قوت و ………. می تواند ما را در دقت خواندن و کیفیت مناسب
خواندن کمک کند و هیچ وقت ناامید نشوید. با پشتکار بارها مرور کنید تا همه
مطالب در ذهن شما ملکه بشود.
۴- تجربه هایی در مرور و تست زدن:
الف)علت ومعلول
در این چند سال اخیر تست ها و گزینه هایی را مشاهده می کنید
که با تعبیر« علت و معلول» به کار رفته است که باید به معنای این کلمات
توجه ویژه ای کرد. « علت» به معنای: سبب- باعث و ……… است و « معلول» به
معنای: نتیجه- پیامد- بازتاب – مولود- میوه- ثمره و ……… است.
چند مثال برای معلول:
۱- عدم غم و اندوه و حزن معلول ایمان به خدا آخرت وعمل صالح است.( ص ۶۲ دین و زندگی ۲)
۲- بازماندن از کاروان فلاح و کمال معلول پرورش دادن ریشه های گناه در خود است. ( ص ۴۶ دین و زندگی ۲)
۳- پیش بینی عاقبت ازدواج توسط پدر و مادر معلول تجربه و پختگی آنان است.(ص ۲۱۸ دین و زندگی ۳)
۴- قوی تر و بیش تر شدن عبودیت انسان در پیشگاه الهی معلول درک بهتر فقر و نیازمندی است.(ص ۸ پیش دانشگاهی)
۵- باید دقت کنیم همین جملات را می توان با علت بازنویسی کرد:
۱- ایمان به خدا و آخرت و عمل صالح علت عدم غم و اندوه و حزن است.
۲- پرورش دادن زمینه های گناه در خود علت بازماندن از کاروان فلاح و کمال است.
۳- تجربه وپختگی پدر و مادر علت پیش بینی عاقبت ازدواج است.
۴- درک بهتر فقر و نیازمندی علت قوی تر و بیش تر شدن عبودیت انسان در پیشگاه الهی است.
# جزوه علت و معلول در سایت موجود است.
# شبیه به الفاظ «علت و معلول» کلماتی مثل«شرط و مشروط» و
«تابع و متبوع» تحقق در گرو………. نیز در تست های کنکور دیده شده است که
تقریبأ مثل « علت و معلول» است.
مثال برای شرط و مشروط:
مقرب درگاه الهی شدن و مسجود فرشتگان شدن انسان مشروط(معلول) آراسته شدن به کرامت های اخلاقی است.(ص ۵۳ دین و زندگی ۲)
# به کلمات اگر در متن فارسی و کلمه “ان” به معنای” اگر” در متن آیات دقت بیشتری کنید که می تواند به صورت شرط و مشروط بیاید.
مثال برای تابع و متبوع:
توسعه فعالیت های اختیاری انسان تابع معرفت به تقدیر الهی است که برخاسته از حکمت است. (ص ۷۰ پیش) (سؤال ۷۲ کنکور تجربی ۹۰)
مثال برای تحقق …….. در گرو:
تحقق تجلی ایمان و عمل صالح در گرو شنیدن دعوت انبیا است. ( ص ۴۲ دین و زندگی ۲)
ب) تقدم و تأخر ( مقدم و مؤخر)
در بخش هایی از کتاب دین و زندگی تقسیم بندی هایی وجود دارد
که « ترتیب » در آن اهمیت دارد یا در آیات کلماتی به ترتیب آمده است که
بایستی به آن ها توجه ویژه ای داشت. در این نوع سؤالات از کلمات« تقدم و
تأخر» یا« مقدم و مؤخر» استفاده می شود یا در سؤال می آید، به ترتیب کدام
صحیح است.( دقت شود)
مثال برای تقدم و تأخر:
از دقت در آیه شریفه……… و منهم من یستمعون الیک ……… به تقدم
حجت باطن به حجت ظاهر که عقل وسیله فهم پیام الهی است پی می بریم( ص ۲۰ و
۲۱ و ۲۵ دین و زندگی ۳ و سؤال ۶۱ کنکور ریاضی ۹۰) و مانند آن (سؤآل ۶۱
کنکور زبان ۹۰)
مثال برای مقدم و مؤخر:
جمله « فاذا هم قیام ینظرون» مرتبط است با « ثم نفخ فیه
اخری» و نورانی شدن زمین که بروز واقعیت حوادث گذشته بر زمین است. مقدم بر
وضع« کتاب» است.(ص ۸۷ و ۸۸ ، دین و زندگی ۲ و سؤال ۵۶ هنر ۹۰)
ج) من- الذین
در آیاتی که کلمات « من – الذین» به کار رفته دقت کنید در باره چه کسانی است(مؤمنان – کافران- متقین و …….) و سرانجام آنان چیست.
مثال:
۱- من آمن بالله و الیوم الاخر و عمل صالحأ لا خوف علیهم و لا هم یحزنون
۲- ان الذین لایرجون لقاءنا و رضوا……. اولئک مأواهم النار………
# نمونه های دیگری در صفحه ۶۷ سوم « من یعص الله ……ضلالأ مبینأ و ص ۱۹۸ سوم« من کان یرید……….. و من تاب ……..(ص ۵۰ و ۵۱ پیش) و ……….
د) کلمات قال- قالوا
# آیاتی که با «قل» آغاز شده معمولأ خطاب به پیامبر(ص) است
ولی باید بدانیم« قال» را چه کسی گفته است و « قالوا» را چه کسانی گفته اند
و دقت کنیم در کجا گفته اند یا می گویند.
مثال برای قل: قل لا أسألکم ………(خطاب به پیامبر(ص)( ص ۱۱۹ سوم)
مثال برای قل: قال ربنا الذی اعطی ……..(حضرت موسی گفت در مقابل فرعون)( ص ۱۶ سوم)
مثال برای قالوا: قالوا کنا مستضعفین فی الارض ….. گناهکاران می گویند در برزخ( ص ۷۹ دوم)
ه) ذلک
این عبارت یک حالت نتیجه گیری دارد و باید بدانیم به کدام آیه بر می گردد.
مثال: ۱- ذلک تقدیر العزیز العلیم—– و الشمس تجری لمستقر لها(ص ۶۹ پیش)
۲- ذلک ادنی ان یعرفن———- یدنین علیهن فی جلابیبهن (ص ۱۴ دوم)
۳- مثال ازکی لهم—— یغضوا من ابصارهم و یحفظوا فروجهم (ص ۱۴۵ دوم)
# و نمونه های دیگر آن نیز در صفحات ۶۸ دوم و ص ۱۱۹ سوم و…. می باشد.
و)ل به معنای «برای» در آیات حالت نتیجه گیری دارد.
مثال اول: لتعملوا عدد السنین و الحساب ( برای این که شمار سال ها حساب وقت هابدانید که نتیجه آیه« و قدره منازل» است. (ص۲۰ دوم)
مثال دوم: لتبتغوا من فضله ( برای این که از فضل او بجویید) ( ص ۱۷۱ دوم) که نتیجه آیه« و تری الفلک …. » است.
مثال سوم: لیعلم الله الذین امنوا……….
که نتیجه« تلک الایام نداولها بین الناس» است. ( ص ۱۰۶ سوم)
ز)دانستن کلمات مترادف
گاهی در تست به جای آوردن دقیق کلمه کتاب از کلمات مترادف آن
بهره می جویند گویی که می خواهند بفهمند که داوطلب کلمات را حفظ کرده است
یا مفهوم را فهمیده است.
مثال اول: روح بعد غیر مادی انسان است. در گزینه ها به جای غیر مادی از کلمه «مجرد» استفاده شده است. (سراسری زبان ۹۰) ( درس ۴ دوم)
مثال دوم: در بیان آیه «معتد اثیم» متجاوز گناهکار آمده است.
گام فراتر نهادن از حدود الهی.( سراسری ۸۷ خارج از کشور ) ( درس ششم دوم)
با تمرین و ممارست و مرور پی در پی و مستمر کم کم می توان روش
ایده آل خواند درس دین و زندگی را به دست آورد و در نتیجه تسلط کافی را
برای دست یابی به درصدی مطلوب و مناسب به دست آورد.
امیدوارم که این نوشته هر چند کوتاه و مختصر برای شما عزیزان
مفید بوده باشد. در انتها از شما عزیزان می خواهم که نظرات خود را با ما
مطرح سازید. برایتان آرزوی موفقیت و سربلندی و پیروزی از درگاه احدیت
خواهانم.
