حضرت
زهرا(س) زمانی که اجلشان نزدیک شد و در بسترشان به حالت احتضار بسر
میبردند، علی ـ علیه السّلام ـ بر بالای بسترشان آمدند و بعد از صحبتهایی
که با همدیگر کردند، فاطمه(س) اجازه خواستند تا چند تا وصیّت به همسرشان
علی ـ علیه السّلام ـ کنند.[1]
از جملة وصایای حضرت زهرا(س) به علی ـ
علیه السّلام ـ این بود که گفتند ای پسرعمو! اگر تا چند ساعت دیگر از دنیا
رفتم جنازهام را شبانه تشییع کن و مراسم تشییع من را اعم از غسل و کفن و
نماز خواندن و دفن کردن باید در محیطی مخفی و پنهان انجام دهید و فقط به
کسانی اجازه در تشییع دهید که ظلم و جفا نسبت به من روا نداشتهاند و حتّی
به یک نقل حضرت زهرا(س) تصریح کردند که نگذارید ابیبکر و عمر بر من نماز
بخوانند و در تشییع جنازه من شرکت کنند. بحث در ایناست که علّت اجازه
ندادن حضرت زهرا(س) در مراسم تشییع حضرت بیانگر چیست؟
یقیناً حضرت
زهرا(س) با این کارشان میخواستند باری دیگر همانند جریان فدک مبارزهای
تازه با وصیّتنامة سیاسی خویش شروع کنند که ضربة سهمگینی به حکومت وقت
وارد سازند.[2]
فاطمة اطهر(س) با وصیّت خویش افکار خفتة مردم مدینه را
بیدار میساختند و توجه افکار عمومی را نسبت به پایمال کردن حقّ خویش جلب
میکردند.[3]
امیرالمؤمنین با عمل به وصیّت زهرا(س) اذهان جامعه را
دچار شک و تردید کردند و مشروعیت خلیفه را زیر سؤال بردند و مظلومیت
زهرا(س) را بیشتر آشکار ساختند و این سؤال را همیشه برای همگان مطرح کردند
که چرا قبر زهرا(س) مخفی مانده است.
بدین طریق زمانی که حضرت زهرا(س) از
دنیا رفتند مردم سراسیمه به خانة زهرا(س) میآمدند و منتظر بیرون آمدن
جنازه بودند که علی ـ علیه السّلام ـ به ابوذر گفتند: برو و با صدای بلند
اعلام کن که برگردند چرا که تشییع جنازة دختر رسولخدا امشب صورت نمیگیرد و
به تأخیر افتادهاست. مردم که متفرق شدند حضرت علی ـ علیه السّلام ـ با
کمک اسماء بدن حضرت را غسل و کفن کردند و در نیمة شب با عدهای از نزدیکان و
یاران خویش که البتّه اختلافی است در اینکه چه کسانی در تشییع جنازة حضرت
حضور داشتند ولی کسانی که به اتّفاق نامهای آنها آمده است عبارتند از:
سلمان، ابوذر، مقداد، عمار، عباس و زبیر و چند تن دیگر که اینها به همراه
علی جنازة دختر رسولخدا را شبانه تشییع کردند و شبانه به خاک سپردند و
حضرت علی ع قبر فاطمه(س) را همسطح زمین کردند و حتی روایت شده در چند نقطه
در بقیع حضرت، قبر درست کردند تا متوجه نشوند که قبر فاطمه(س) کدامیک است
و این راز مخفی ماندن قبر فاطمه(س) برای همیشه مانده است و کسانی هم که
حضور داشتند دیگر بعدها محل اختفاء قبر فاطمه(س) را بیان نکردند.[4]
بنابر
بعضی روایتها عمر و ابوبکر از جملة کسانی بودند که صبح شد به درب خانة
علی ـ علیه السّلام ـ آمدند برای تشییع جنازه، که مقداد ندا داد که دیشب
حضرت زهرا(س) به خاک سپرده شدهاست، این دو تن به شدّت خشمگین شدند و بر
علی ـ علیه السّلام ـ اعتراض کردند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. زندگانی سیاسی حضرت زهرا(س) ، شهین خشاوی
2. تحلیل سیرة فاطمةزهرا(س)، علیاکبر بابازاده.
پی نوشت ها:
[1]. احتجاج الزهرا فاطمه ، شیخ حجة اللّه النجفی الرضوی الامیری، چاپ دوم، انتشارات فروزان، ص 210.
[2]. شهین خشاوی، زندگانی سیاسی حضرت زهرا(س)، نشر عابد، چاپ اول، 1378، تهران، ص 280.
[3]. رنجهای حضرت زهرا(س)، علامه سید جعفر مرتضی عاملی، ترجمة محمد سپهری، نشر ایام، چاپ اول، 1378، قم، ص 223.
[4]. بحارالانوار، ترجمة محمدجواد نجفی، انتشارات اسلامیه، 1354، ترجمه، ج دهم، ص 195.