اعتقاد اهل سنت به ظهور امام زمان (عج)

 
آیا اهل سنّت، به ظهور امام مهدى(علیه السلام) در آخرالزمان اعتقاد دارند؟
اعتقاد به ظهور مصلح آخرالزمان که نامش «مهدى» و از اولاد پیامبر اسلام است، مورد اتّفاق همه ى فرقه هاى اسلامى است. صاحب کتاب عون المعبود (شرح کتاب سنن ابى داوود) مى نویسد:
«بدان که در طول اعصار، مشهور بین همه ى اهل اسلام، این است که حتماً، در آخرالزمان، مردى از اهل بیت(علیهم السلام) ظهور مى کند که دین را یارى، و عدل را آشکار مى کند... نامش، مهدى است و عیسى، بعد از مهدى یا هم زمان با مهدى، نزول، و او را در کشتن دجال یارى، و در نماز به او اقتدا مى کند.
احادیث مربوط به مهدى(علیه السلام) را عدّه اى از بزرگان آورده‌اند، از آن جمله است، ابوداوود، ترمذى، ابن ماجه، بزار، حاکم، طبرانى، ابویعلى. سند این احادیث، برخى، صحیح و برخى دیگر، حسن و یا ضعیف است."[1]

یکى دیگر از علماى اهل سنّت مى نویسد: روایات فراوانى درباره ى مهدى(علیه السلام) وارد شده به حدّى که به حدّ تواتر مى رسد. این امر، در میان علماى اهل سنّت شیوع دارد، به گونه اى که از جمله معتقدات آنان به شمار مى آید. این احادیث به طرق گوناگون و متعدّد، از صحابه و بعد از آنان، از تابعان، نقل شده است، به گونه اى که مجموع آن ها، مفید علم قطعى است. به همین دلیل، ایمان به ظهور مهدى، واجب است، همان گونه اى که این وجوب، در نزد اهل علم ثابت بوده و در عقائد اهل سنت و جماعت، مدوّن شده است.[2]
ابن کثیر نیز در البدایة و النهایة مى گوید:
مهدى، در آخرالزمان مى آید و زمین را پر از عدل و قسط مى کند، همان گونه که پر از جور و ظلم شده است.[3]
از این مطالب که از بزرگان اهل سنّت نقل شد، معلوم مى شود که مسئله ى مهدویّت و اعتقاد به ظهور مهدى(علیه السلام) جزء عقاید ثابت اهل سنّت و جماعت است و احادیث مربوط به ظهور آن حضرت، در میان آنان، به حدّ تواتر رسیده است.
کتاب هاى متعدّد و متنوعى درباره ى ظهور آن حضرت از سوى علماى اهل سنّت تألیف شده است به گونه اى که شیخ محمّد ایروانى در کتاب الإمام المهدی مى نویسد:
اهل سنّت، کتاب هاى متعدّدى در گردآورى روایات مربوط به امام مهدى(علیه السلام) و این که در آخرالزمان شخصى به اسم مهدى ظهور خواهد کرد، نوشته اند. تا حدّى که من اطلاع دارم، اهل سنّت، بیش از سى کتاب در این باره تألیف کرده اند.[4]
ما، در زیر، به ذکر نام برخى از کسانى که این گونه احادیث را در کتاب‌هاى خود آورده اند، مى پردازیم، هر چند، تقریباً، مى توان ادعا کرد که تمام کتاب هاى معتبر حدیثى اهل سنّت، حدّاقل، چند مورد از احادیث امام مهدى(علیه السلام) را ذکر کرده اند:
1- ابن سعد (متوفى 230 هـ)، 2- ابن ابى شیبه (متوفى 235هـ)،  3- احمد بن حنبل (متوفى 241 هـ)،4- بخارى (متوفى 273 هـ)، 5- مسلم (متوفى 261 هـ)، 6- ابن ماجة (متوفى 273)، 7- ابوبکر اسکافى (متوفى 273 هـ)، 8- ترمذى (متوفى 279 هـ)، 9- طبرى (متوفى 380)، 10- ابن قتیبه دینورى (متوفى 276)، 11- بربهارى (متوفى 329)،
12- حاکم نیشابورى (متوفى 405)، 13- بیهقى (متوفى 458)،
14- خطیب بغدادى (متوفى 463)، 15- ابن اثیر جزرى (متوفى 606).[5]
پی نوشتها:
[1]. عون المعبود (شرح سنن ابى داود)، ج 11، ص 362 (به نقل از سعید ایوب، الطریق الى المهدى المنتظر، ص 1).
[2]. نظم المتناثر فى الحدیث المتواتر، ص 226. (به نقل از الطریق الى المهدى المنتظر، ص 91).
[3]. اسماعیل بن عمر بن کثیر قرشى، البدایة و النهایة، ج 6، ص 281.
[4]. شیخ محمد باقر ایروانى، الإمام المهدى(علیه السلام)، ص 11.
[5]. در مورد کسانى که به ذکر احادیث مربوط به امام مهدى(علیه السلام)پرداخته اند، ر.ک؛ المهدی المنتظر فی الفکر الاسلامى،
 ص 26 ـ 29.
منبع: امام مهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، رسول رضوى، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه (1384).